Những nguyên liệu phổ biến để làm phân bón hữu cơ là các nguyên liệu tự nhiên như phân động vật, chất thải thực vật, than bùn và các chất hữu cơ khác. Chúng cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng dưới dạng hợp chất hữu cơ, giúp cải thiện độ phì nhiêu của đất và hỗ trợ sự phát triển bền vững của cây.

Lợi ích của phân bón hữu cơ

• Cải thiện độ phì nhiêu của đất: Phân bón hữu cơ cung cấp chất hữu cơ, giúp đất tơi xốp, giữ nước tốt hơn và tăng khả năng trao đổi khí, tạo điều kiện thuận lợi cho rễ cây phát triển
• Cung cấp dinh dưỡng đa dạng: Chứa nhiều nguyên tố dinh dưỡng đa lượng, trung lượng và vi lượng cần thiết cho cây trồng, được giải phóng từ từ, giúp cây hấp thu một cách cân đối và bền vững.
• Kích thích hoạt động của vi sinh vật có ích: Tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật có lợi phát triển, hỗ trợ phân hủy chất hữu cơ, cố định đạm và giải phóng các chất dinh dưỡng khác, giúp cây trồng hấp thu tốt hơn.
• Thân thiện với môi trường: Ít gây ô nhiễm so với phân bón hóa học, giúp bảo vệ nguồn nước, giảm thiểu khí thải nhà kính và góp phần bảo vệ môi trường sống.

Các nguyên liệu phổ biến để làm phân bón hữu cơ

Việc lựa chọn và sử dụng đúng loại nguyên liệu sẽ giúp tạo ra phân bón hữu cơ chất lượng, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng, đồng thời bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.

Phân chuồng:

• Nguồn gốc: Được tạo thành từ chất thải của động vật như bò, lợn, gà, vịt..
• Đặc điểm: Chứa các chất dinh dưỡng đa, trung và vi lượng cần thiết cho cây trồng. Khi phân hủy, phân chuồng giúp cải thiện độ phì nhiêu và giữ ẩm cho đất. Tuy nhiên, cần ủ hoai mục trước khi sử dụng để tránh lây lan mầm bệnh và không gây hại cho cây trồng.

Phân xanh:

• Nguồn gốc: Sử dụng các loại cây hoặc lá cây tươi được vùi hoặc ủ trong đất.​
• Đặc điểm: Giúp cải tạo đất đai và hạn chế xói mòn. Phân xanh thường hiệu quả chậm và chủ yếu được sử dụng để bón lót.

Phân rác:

• Nguồn gốc: Được chế biến từ cỏ dại, rác, thân lá cây xanh, rơm rạ, ủ với một số phân như phân chuồng, lân, vôi…​
• Đặc điểm: Hỗ trợ chống hạn cho cây trồng, cải tạo đất, tăng độ tơi xốp và ổn định kết cấu đất. Thành phần dinh dưỡng thường thấp hơn so với phân chuồng.

Than bùn:

• Nguồn gốc: Là loại vật liệu hữu cơ dạng đất, màu nâu đen, hình thành từ sự tích tụ và phân hủy không hoàn toàn của tàn dư thực vật trong điều kiện yếm khí.​
• Đặc điểm: Chứa hàm lượng chất hữu cơ cao, nhưng cần được chế biến trước khi sử dụng làm phân bón để cây trồng có thể hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả.

Phế phụ phẩm nông nghiệp:

• Nguồn gốc: Bao gồm rơm rạ, vỏ trấu, thân cây lạc, đỗ, ngô, bã mía, vỏ cà phê, bã ép dầu đậu tương, đậu lạc, bã thải sau trồng nấm.
• Đặc điểm: Những phụ phẩm này có hàm lượng dinh dưỡng phong phú và có thể được ủ để tạo thành phân bón hữu cơ chất lượng.

Rác thải sinh hoạt:

• Nguồn gốc: Bao gồm các phế phẩm từ nhà bếp như vỏ rau, trái cây, bã cà phê, vỏ trứng, xương…
• Đặc điểm: Khi được phân loại và ủ đúng cách với chế phẩm vi sinh, rác thải sinh hoạt có thể chuyển hóa thành phân bón hữu cơ giàu dinh dưỡng cho cây trồng.

Máu và xương động vật:

• Nguồn gốc: Thu gom từ quá trình giết mổ gia súc, gia cầm
• Đặc điểm: Máu động vật có thể nấu và sấy khô thành bột máu, cung cấp nguồn đạm cao cho cây. Xương động vật sau khi làm sạch, phơi khô và nghiền nhỏ cũng tạo ra phân bón giàu phốt pho.

Phân bón hữu cơ vi sinh từ vỏ cây nguyên liệu giấy:

• Nguồn gốc: Sử dụng vỏ cây từ quá trình sản xuất giấy.​
• Đặc điểm: Khi được xử lý và lên men với vi sinh vật hữu ích, vỏ cây có thể chuyển hóa thành phân bón hữu cơ vi sinh, cải thiện chất lượng đất và cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng.

Tránh dùng những nguyên liệu nào để làm phân bón hữu cơ

• Chất thải chưa qua xử lý: Phân chuồng tươi, rác thải sinh hoạt chưa được ủ kỹ có thể chứa mầm bệnh, hạt cỏ dại và gây ô nhiễm môi trường.​
• Nguyên liệu chứa chất độc hại: Các loại thực vật bị nhiễm thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng hoặc hóa chất độc hại có thể ảnh hưởng đến chất lượng phân bón và gây hại cho cây trồng.​
• Chất thải công nghiệp: Bùn thải, rác thải công nghiệp có thể chứa các chất độc hại, không nên sử dụng làm nguyên liệu cho phân bón hữu cơ.

Ý nghĩa của phân bón hữu cơ trong ngành nông nghiệp hiện nay

Cải thiện cấu trúc và độ phì nhiêu của đất

Phân bón hữu cơ bổ sung chất mùn và các hợp chất hữu cơ vào đất, giúp đất trở nên tơi xốp, thoáng khí và tăng khả năng giữ nước. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho rễ cây phát triển và cải thiện độ phì nhiêu của đất.

Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và cân đối cho cây trồng

Phân bón hữu cơ chứa các nguyên tố đa lượng (N, P, K), trung lượng và vi lượng cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Các chất dinh dưỡng này được phân giải từ từ, cung cấp dinh dưỡng liên tục trong suốt quá trình sinh trưởng của cây.

Thúc đẩy hoạt động của vi sinh vật có lợi trong đất

Phân bón hữu cơ tạo môi trường thuận lợi cho các vi sinh vật hữu ích phát triển, như vi khuẩn cố định đạm, vi khuẩn phân giải lân và nấm đối kháng. Những vi sinh vật này giúp phân giải chất hữu cơ thành dạng dinh dưỡng dễ hấp thu cho cây, đồng thời ức chế sự phát triển của vi sinh vật gây hại.

Hạn chế xói mòn và rửa trôi chất dinh dưỡng

Chất hữu cơ trong phân bón giúp cải thiện kết cấu đất, tăng khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng, giảm thiểu hiện tượng xói mòn và rửa trôi. Điều này đặc biệt quan trọng ở những vùng đất dốc hoặc dễ bị xói mòn.

Tăng sức đề kháng của cây trồng đối với sâu bệnh và điều kiện môi trường bất lợi

Việc sử dụng phân bón hữu cơ giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch và khả năng chống chịu với sâu bệnh, hạn hán và các điều kiện môi trường không thuận lợi.

Nâng cao chất lượng và năng suất nông sản

Phân bón hữu cơ cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và cân đối, giúp cây trồng phát triển ổn định, từ đó nâng cao chất lượng và năng suất nông sản. Sản phẩm thu hoạch thường có hương vị tốt hơn và bảo quản được lâu hơn.

Bảo vệ môi trường và sức khỏe con người

Sử dụng phân bón hữu cơ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường do hạn chế việc sử dụng phân bón hóa học. Điều này góp phần bảo vệ nguồn nước, đất và không khí, đồng thời đảm bảo sức khỏe cho người sản xuất và tiêu dùng.

Tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả kinh tế

Mặc dù phân bón hữu cơ có thể yêu cầu đầu tư ban đầu cao hơn, nhưng về lâu dài, chúng giúp cải thiện độ phì nhiêu của đất, giảm nhu cầu sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu hóa học, từ đó tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả kinh tế cho người nông dân.

Phân bón hữu cơ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nền nông nghiệp bền vững, thân thiện với môi trường và đảm bảo sức khỏe cho con người. Việc sử dụng phân bón hữu cơ không chỉ cải thiện chất lượng đất và cây trồng mà còn góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp.

Xem thêm sản phẩm Phân bón hữu cơ tại Nông Nghiệp Vui!